Jaargang 20, 2016 - nummer 1

Museum Ons’ Lieve Heer op Solder, opgericht in 1888, is een van de oudste musea van Amsterdam. Het is recentelijk gerestaureerd, opnieuw ingericht en uitgebreid. Uitbreiding was noodzakelijk om de druk op het monument te verminderen en om meer ruimte te scheppen voor informatie en educatie, voor context en verdieping. Het buurpand is erbij betrokken en ondergronds, onder de naastgelegen steeg, verbonden met het monument. De uitvoering van het project inclusief restauratie is in 2009 gestart en heeft in totaal zes jaar geduurd. Het vernieuwde museum is op 22 september 2015 door Koningin Máxima geopend.

Dit artikel beschrijft de uitdagingen in het geotechnisch ontwerp en de uitvoering van een top 100 UNESCO (NL) monument in de historische binnenstad van Amsterdam. Het project kende een risicogestuurde aanpak volgens GeoRM met bijbehorende risicoanalyses en -documenten. Het ontwerp kende bijzondere grondkeringen en maatregelen om stabiliteit van de bouwkuip te waarborgen. Geotechnisch Risico Management in alle fasen van het project heeft bijgedragen aan een bouwproject zonder significante schade of vertraging.

In the Netherlands, the design guideline for basal reinforced piled embankments has been revised (CUR226:2015) adopting a new analytical design model (The Concentric Arches (CA) model, Van Eekelen et al., 2013; 2015). The CA model provides geosynthetic reinforcement (GR) strains which were compared with laboratory and in situ measurements (Van Eekelen et al., 2015). The corresponding discrepancies between the measured values and the values calculated with the new model have been assessed statistically in order to obtain model error statistics as suggested in Eurocode: basis of design (NEN, 2011). Monte Carlo (MC) simulations were carried out to obtain model, material and load factors using several reference cases, in order to calibrate the semi-probabilistic design approach for the revised Dutch Design guideline for Piled Embankments (CUR226, 2015). This paper discusses both the assessment of the model error as well as the calibration of the partial factors, including the lessons learnt.

Medio april 2015 is een nieuwe rotonde met een aansluiting vanuit de Wateringveldse polder op de provinciale weg N222 in gebruik genomen. Dit project kende diverse complexe randvoor­waarden. De locatie heeft een slappe onder­grond en ligt ingesloten tussen aangrenzende glastuinbouw en de provinciale ontsluitingsweg. Verder wordt ten westen van de nieuwe rotonde de N222 doorkruist door het boezemwater Lange Watering met haar ‘veenkade’. Tijdens de realisatie diende het verkeer over de N222 nagenoeg ongehinderd doorgang te hebben vanwege de economische functie van de nabij gelegen veiling van Flora Holland. De rotonde is zettingsarm opgebouwd met 25.000 m³ EPS-blokken. Een plaatstalen fietstunnel met schuimbetonomhulling werd geïntegreerd in de EPS-ophoging voor de verbinding met de groenblauwe ecologische zone. De ont­werp­methode voor de in het EPS-pakket geïntegreerde tunnel­constructie van plaat­elementen is een noviteit in de ingenieurs­praktijk. Het toegepaste tunnelsysteem met 7 mm dikke gegolfde staalplaten en schuimbeton is goedkoper dan een tunnel uitgevoerd in beton, omdat er geen paalfundering nodig is.

Onlangs heeft Ballast Nedam in Suriname de Carolinabrug voltooid en opgeleverd. Deze brug overspant de Suriname rivier, zo’n 50 km ten zuiden van Paramaribo. De stalen vakwerkbrug bestaat uit twee landhoofden en een middenpijler. De middenpijler en de omringende aanvaarbescherming is gefundeerd op open stalen buispalen. Het grondonderzoek, het ontwerp en de installatie van de palen komen in dit artikel aan bod. Op basis van het uitgebreide grondonderzoek kon een bodemopbouw worden opgesteld met een toplaag van zandige sedimenten en daaronder een sterk verweerde rotslaag. Mede op basis van de in het laboratorium bepaalde rotssterkte (UCS) is het paalpuntniveau van de funderingspalen bepaald. Voor de installatie van de funderingspalen bleek de UCS waarde onbetrouwbaar en moest naar boven worden bijgesteld. Door intensieve samenwerking tussen ontwerpers in Nederland en het uitvoeringsteam op de bouwplaats kon ‘real time’ het hei- en boorwerk tot een goed einde worden gebracht.

Rekenmodellen voor grondwaterstroming in combinatie met piping zijn gericht op stationaire stromingssituaties en gaan doorgaans uit van een constante buitenwaterstand. Zeedijken worden echter belast door een relatief kortdurende hoogwatergolf. De waterspanningen in het watervoerende pakket bereiken als gevolg van deze korte duur niet de stationaire waarde. Uitgaan van een constante buitenwaterstand in een pipingbeoordeling is daardoor conservatief voor zeedijken.

In de monitoringsproef Waddenzeedijk Ameland zijn verschillende methoden met elkaar vergeleken om het tijdsafhankelijke effect van de buitenwaterstand mee te nemen in de pipingbeoordeling. Dit heeft ertoe geleid dat op deze locatie eerder voorziene versterkingsmaatregelen in de vorm van damwandconstructies achterwege kunnen blijven.

Dit artikel beschrijft een sondeermeetsysteem dat bestaat uit een digitale data logger “Icontrol’ en een digitale conus “Icone”. Een Icone is eenvoudig uit te breiden met click-on modules voor het meten van extra parameters naast de vier standaard parameters. Doordat elke module automatisch herkend wordt door de Icontrol, is een waar plug & play systeem gecreëerd. De overgang naar intelligente digitale communicatie biedt voldoende bandbreedte over een dunne flexibele meetkabel om extra parameters toe te voegen. Hierbij is het niet meer nodig om conussen, kabels of extra data loggers te wisselen. De volgende modules komen aan bod: seismic, conductivity, magneto en vane.