Jaargang 16, 2012 - nummer 4

Steeds vaker worden windturbines in, op of nabij waterkeringen geplaatst. Dit levert een aantal technische vragen op. In de praktijk blijkt ook dat de regie en de onderlinge afstemming tussen de betrokkenen niet optimaal is. In dit artikel zal worden ingegaan op de huidige gang van zaken voor de combinatie van windturbines en waterkeringen. Er zal onder andere een beschouwing worden gegeven over: trillingen, macrostabiliteit, kwel, piping, verweking en monitoring. Hierbij zal een onderscheid worden gemaakt in de bouw- en gebruiksfase.

TC211 is Technische commissie binnen de ISSMGE (International Society for Soil Mechanics and Geotechnical Engineering) die zich bezig houdt met grondverbetering. Op een congres van deze technische commissie wordt veel gesproken over grouten op verschillende manieren (jetgrouten, permeationgrouten, compactiongrouten, compensationgrouten etc.) en over ‘groundmixing’ (het mengen van grond met cement).

Geokunststoffen hadden ook een plaatsje op dit congres gekregen. Er was een ‘short course’ over ‘rigid inclusions’ waarin Suzanne van Eekelen de nieuwste ontwikkelingen op het paalmatrassen-gebied heeft verteld. Tijdens het congres hield zij ook een presentatie (Van Eekelen en Bezuijen, 2012) en waren er ook enkele presentaties op het gebied van geokunststoffen. Daarnaast waren er nog een aantal interessante geokunststof-papers die niet werden gepresenteerd.

Ten behoeve van de aanleg van een gestapelde tunnel in de A2 bij Maastricht is een gestempelde bouwkuip voorzien, waarvan de stabiliteit gedeeltelijk afhankelijk is van de kalksteenlaag in de ondergrond.

Het grondonderzoek heeft niet alle onzekerheden omtrent de sterkte van het kalksteen weggenomen.

Met behulp van de Observational Method is een technisch verantwoord en economisch haalbaar ontwerp van de bouwkuip gerealiseerd.

Stempelkrachten, vervormingen en waterspanningen in de passieve zone van de bouwkuipwand worden gemeten en vergeleken met vooraf vastgestelde signaal- en interventiewaarden. Door scenario-denken en vooraf vastgestelde beheersmaatregelen kan bij tegenvallende meetwaarden vroegtijdig worden bijgestuurd.

Prof. ir. Jan Maertens kent alle domeinen van de grondmechanica en geotechniek. Hij werkte bij de overheid, het bedrijfsleven, als zelfstandig adviseur en als docent aan de universiteit van Leuven. Nu hij als docent met pensioen gaat, kijkt hij nog eens scherp naar zijn vakgebied. “Als je risico's durft te nemen, is iedereen alerter.”

The paper deals with a new adaptive foundation system for embankments on very soft soils and with its complex and time dependent interaction mechanisms of the system components. The system itself and the interactions are delineated. Due to the complexity it is planned to analyze the foundation system by means of numerical simulations. For the verification and calibration of the numerical model small scale model test at increased g-level are planned. The model set-up, test program as well as procedure of the centrifuge tests are described. For the centrifuge tests a new sand hopper concept was developed and realized for the staged construction of the embankment during increased g-level. The funnel of the sand hopper can be also refilled in-flight. The test set-up with its instrumentation and the sand hopper was successfully tested in a first centrifuge test. In the evaluation of the first test results the interactions between the system components are clearly visible. The measurements of the system deformations are within the expected range. Further centrifuge tests are planned.

De lekkages in De lekkages in Recent incidents with leaking diaphragm walls during construction of subway lines in Amsterdam and Rotterdam (Netherlands) have led to reconsideration of the diaphragm wall as a retaining wall construction for deep excavations.De in de diepwanden bij de metrolijnen in aanleg in Amsterdam en Rotterdam hebben geleid tot heroverweging van de diepwand als grondkerende constructie voor diepe ontgravingen. In our opinion the joints between the panels are the weak spot.Bij deze projecten zijn de voegen tussen de panelen de zwakke plek gebleken. During concrete pouring the concrete should replace the bentonite slurry.Tijdens het betonstorten moet de bentonietsuspensie worden verdrongen door beton. If it fails to do so, bentonite inclusions occur (mainly) in the joints.Als dit niet goed lukt, zullen bentonietinsluitingen ontstaan (vooral) in de voegen. These inclusions are almost impossible to detect with a pumping test or EFT/ERT measurements because the hydraulic resistivity of the inclusion is very high.Deze insluitingen zijn bijna niet te detecteren met een pompproef of reeds beschikbare lekdetectiemethoden, omdat de hydraulische weerstand van de insluiting zeer hoog is. After excavation however, the bentonite inclusion may become unstable, causing leakage and settlements in de surroundings.Na het ontgraven kan de bentonietinsluiting instabiel worden en uitstromen, waardoor lekkage optreedt met mogelijk zakking in de omgeving tot gevolg.

Naar aanleiding van deze constatering zijn Naar aanleiding van deze constatering zijn Therefor two research projects were initiated at TU Delft, one focusing on optimizing the production process of diaphragm walls and one (as described in this paper) on developing measurement techniques for early (before excavation) detection of defects in the joints.twee onderzoeksprojecten gestart aan de TU Delft. Één onderzoek is gericht op het optimaliseren van het productieproces van diepwanden. Dit wordt uitgevoerd door Jan van Dalen en heeft al geresulteerd in het CUR Handboek Diepwanden. Het tweede onderzoek is gericht op het ontwikkelen van meettechnieken voor het vroegtijdig detecteren van defecten in de diepwandvoegen en wordt in dit artikel verder toegelicht.

In two projects with deep excavations in the Netherlands, field tests with five different measurement techniques have been carried out.In twee projecten met diepe ontgravingen zijn veldproeven met vijf verschillende meettechnieken uitgevoerd. Deze meetprincipes zijn in modelproeven gekalibreerd. The tested techniques are: Distributed Temperature Profile, Natural Gamma Radiation, Cross-hole Sonic Logging (CSL), Single-hole Sonic Logging (SSL) and Direct Conductivity.De geteste principes zijn: gedistribueerd temperatuurprofiel, natuurlijke gammastraling, Cross-hole Sonic Logging (CSL), Single-hole Sonic Logging (SSL) en elektrische weerstand. In this paper the results so far will be presented and discussed.In dit artikel worden de eerste resultaten gepresenteerd. Preliminary conclusions will be drawn.VVVan de meest veelbelovende methode, Cross-hole Sonic loggen, wordt de toepassing in een diepwand getoond met aanbevelingen voor de interpretatie van de veldmetingen. An outlook on the upcoming research steps and expected results will be given.

Aan de Van Baerlestraat 27 te Amsterdam staat het gebouw van de, tussen 1899 en 1901 door de rijksbouwmeester D.E.C. Knuttel gebouwde, rijksmonumentale voormalige Rijkspostspaarbank. Het pand kreeg reeds eerder een herbestemming tot Sweelinck Conservatorium Amsterdam en is sinds 2008 ingrijpend verbouwd tot luxe vastgoedlocatie met onder andere ruim 3000 m² leisure en wellness, 9000 m² hotelgelieerde functie, 2500 m² woonfunctie en 85 parkeervoorzieningen. De verbouwing behoort tot de duurste hotelverbouwingen ooit; meer dan 30 miljoen euro werd door de Israëlische vastgoedinvesteerder Alrov geïnvesteerd in de verbouwing tot vijfsterrenhotel met 125 kamers.

Deze verbouwing bracht een aantal ingrijpende veranderingen met zich mee die hebben geleid tot een complexe opgave ten aanzien van het geotechnisch ontwerp. De belangrijkste hiervan was het op de binnenplaats van het Conservatoriumgebouw realiseren van een tweelaags kelder inclusief zwembad.

In dit eerste artikel uit een serie van twee zal worden ingegaan op het geotechnisch ontwerp van de bouwkuip en fundering. Het tweede deel gaat in op de uitvoering en de belangrijke rol die een pro-actieve monitoring en overleg met alle betrokkenen heeft geleverd aan het succesvol completeren van dit project in 2011.

Op de plaats waar nu de Markthal wordt gebouwd, liggen ook de wortels van Rotterdam. Omdat onder de Markthal een 4-laagse parkeergarage komt, moesten de archeologische waarden worden gedocumenteerd door middel van een opgraving. Dat onderzoek kan alleen in een droge bouwput worden uitgevoerd, en dat bleek een grote uitdaging. De krappe planning, de complexe geo-hydrologische situatie, restanten van funderingen en de nabijheid van oude zettinggevoelige bebouwing zoals de Laurenskerk maakten een creatieve en zorgvuldige aanpak noodzakelijk. Dankzij een goede samenwerking van de betrokken partijen konden veel archeologische waarden worden veiliggesteld.